Tamna strana zlatne lopte: sve što treba da znate o slučaju Luke Modrića i Zdravka Mamića

Autorka

Društvo |
October 11, 2018
Vreme čitanja: 4 minuta

Foto: Wikimedia Commons, Fanny Schertzer

Ove godine je dobio nagradu za najboljeg igrača na svetu, a milioni su uzvikivali njegovo ime nakon istorijskog plasmana Hrvatske u finale ovogodišnjeg Mundijala. Međutim, Luka Modrić se nedavno našao pod lupom medija zbog dva sudska procesa u koja je uključen.

Krajem septembra Modrić je prihvatio sporazum sa španskim vlastima u kojima priznaje optužbe za utaju poreza, čime je prihvatio uslovnu kaznu od 8 meseci. Ali, vest da je hrvatski fudbaler oslobođen optužbi za davanje lažnog iskaza samo je deo mnogo veće afere koja već mesecima potresa hrvatski fudbal.

 

Ko je Zdravko Mamić?

U centru ove afere nalazi se Zdravko Mamić, jedna od kontroverznijih ličnosti hrvatskog javnog života. Mamić je 16 godina bio na poziciji izvršnog direktora fudbalskog kluba Dinamo sve do ostavke 2016, a bio je i član izvršnog tela Hrvatskog fudbalskog saveza.

Tokom godina imao je više oštrih sukoba sa novinarima, ali i sa Željkom Jovanovićem, članom stranke srpske manjine u Hrvatskoj i nekadašnjim ministrom sporta, za koga je rekao da „mrzi sve što počinje rečju “hrvatski”.

Mamić je takođe bio jedan od donatora partije HDZ, iako je predsednica Kitarović izjavila da mu nije prijateljica i da se nisu videli 3 godine.

Mamić je često bio na tapetu kritika navijača Dinama zbog njegove menadžerske agencije koja je za klijente imala većinu igrača iz Dinama.

„Mamić Sport Agency” je ugašena 2006. godine, ali je ubrzo nastala „ASA International” agencija u vlasništvu Maria Mamića, njegovog sina. Preko ove agencije su obavljeni transferi igrača u strane klubove poput transfera Luke Modrića i Dejana Lovrena koji će godinama kasnije svedočiti u slučaju protiv Mamića.

 

Eduardo de Silva

Pravi uvid u prirodu odnosa Mamićevih menadžerskih agencija i igrača javnost je dobila 2011. godine. Eduardo de Silva, nekadašnji igrač Dinama i hrvatske fudbalske reprezentacije, tužio je Mamića i zahtevao poništavanje ugovora koje su sklopili na počektu Silvine karijere kad je on imao 18 godina.

Prema tim ugovorima, Silva je Mamiću i svom prvom menadžeru Heliju Augustu Suzanu do kraja karijere morao da plaća 25 posto od svojih ukupnih primanja što je uključivalo platu, novac od budućih transfera i marketinga.

Silva je tvrdio da je priroda ovih ugovora zelenaška, da je slabo znao hrvatski na kom je ugovor bio napisan,  kao i da se Mamić nalazio u sukobu interesa jer je u isto vreme imao poziciju u Dinamu, ali se njemu predstavljao i kao posrednik za transfer igrača iz tog kluba.

Prvostepenom odlukom suda ugovori su bili poništeni, ali je ta odluka bila odbačena u drugostepenom postupku 2015. godine. Silva je prema tim ugovorima do tada dugovao Mamiću oko 8 miliona kuna (1 milion evra), a zbog duga su mu bili blokirani svi bankovni računi i nekretnine koje poseduje u Hrvatskoj. Prema pisanju medija, Silva i Mamić su 2016. godine započeli pregovore o dogovoru izvan sudnice.

 

Optužbe za utaju poreza

U julu 2015. godine Mamić, njegov brat Zoran i Damir Vrbanović, predsednik Hrvatskog nogometnog saveza, uhapšeni su zbog optužbi da su koristili klub za utaju poreza, korupciju i druge aktivnosti. Nakon kaucije od 1,6 miliona evra sva trojica su pušteni su na slobodu.

Krajem 2015. godine Mamić, njegov sin Mario i još tri osobe uhapšeni su zbog tvrdnji da su od 2004. do 2015. godine iz Dinama putem transfera igrača izvukli oko 10,5 miliona evra. Mamić je mesec dana nakon plaćanja kaucije od 1.8 miliona evra ponovo izašao iz pritvora.

Dve godine nakon toga hrvatska Kancelarija za suzbijanje korupcije i organizovanog kriminala (USKOK) , podigla je novu optužnicu protiv braće Mamića, Maria Mamića, kao i nekolicine drugih ljudi zbog tvrdnji da su nezakonito prisvojili nekoliko desetina miliona evra koje su pripadale Dinamu.

 

Uloga Modrića i Lovrena

Prema toj optužbi novac je pokraden putem transfera Luke Modrića iz Dinama u Totenhem 2008. godine (21 milion evra) i Dejana Lovrena iz Dinama u Lion 2011. godine (9,5 miliona evra).

Prema aneksima njihovih ugovora, igračima je pripalo 50% iznosa od odštete, a taj novac su nakon isplate vratili Mamiću i članovima njegove porodice, preko računa  ili direktno.

Sporno je da li su Modrić i Lovren imali pravo na podelu transfera, da li je to učinjeno na osnovu aneksa ugovora i da li je ovo bio jedan od načina izvlačenja novca iz Dinama.

Međutim, Modrić i Lovren su na suđenju svedočili u korist Mamića, čime su promenili neke od iskaza koje su dali u toku istrage.  Mamić je nakon Modrićevog svedočenja rekao da je  njegov iskaz „nešto najdivnije i najpoštenije što je ikada bilo”.

 

Presuda

Županijski sud u Osijeku je u junu ove godine osudio Mamića na šest i po godina zatvora zbog malverzacija u slučaju podele transfera s Modrićem.

Modrić je deo novca od transfera zadržao, a preostala 52 miliona kuna (7 miliona evra) predao je Mamiću i članovima njegove porodice.

Braća Mamić i Damir Vrbanović proglašeni su krivima i za malverzacije u slučaju podele transfera i sa Dejanom Lovrenom u iznosu od 25,8 miliona kuna (3,4 mliona evra).

Mamić, međutim, po svemu sudeći neće služiti kaznu u zatvoru, jer je odlučio da uoči presude napusti Hrvatsku i slobodno boravi u BiH čije državljanstvo ima.

Na pitanje zašto je dan uoči presude otišao preko granice Mamić je rekao:

„Nije bilo planirano nego je bilo spontano. Osjećao sam da moram ići tamo gdje ću se osjećati najbolje i naći mir. Nisam imao dileme da odem u Međugorje gdje sam našao trenutni mir i gdje imam veliki broj prijatelja”.

Sud je zaključio da Lovren i Modrić nisu imali pravo na transferno obeštećenje i da treba da im se oduzme sva imovinska korist.

 

Slučaj protiv Modrića

Osječko Županijsko državno tužilaštvo podiglo je optužnicu protiv Modrića u martu 2018. godine, a nakon nekoliko meseci i protiv Lovrena zbog lažnog svedočenja.

Optužnica protiv Modrića je ipak odbačena početkom oktobra, bez detaljnijeg objašnjenja za javnost. Večernji list je, pozivajući se na nezvanične izvore, izvestio da je optužnica odbačena kao preuranjena.

 

Reakcija javnosti i navijača

Najzadovoljniji presudom Mamiću i njegovim saradnicima bili su upravo navijači Dinama.

Oni su, nakon objavljivanja presude, proslavili pad Mamića paljenjem baklji u Zagrebu.

U maju ove godine, predstavnici udruženja navijača “Dinamo, to smo mi” predali su zahtev za isključenje Zdravka Mamića, njegovog brata Zorana i Damira Vrbanovića iz kluba zbog štete koju je ovaj “trio” naneo klubu iz Zagreba.

Iako je fudbal najpraćeniji sport u Hrvatskoj, deo običnih građana je razočaran velikom prisutnošću korupcije u najvećim klubovima.

Mamić je uhapšen u BiH 14. juna ove godine, ali do sada nije izručen u Hrvatsku.

Njega u Hrvatskoj očekuje još jedna podjednako ozbiljna optužnica slične prirode. Ostaje da se vidi da li je njegova sudbina početak sistemskog rešavanja problema u hrvatskom fudbalu ili usamljeni primer.